Câu hỏi nghe tưởng chừng quá khó nhưng đáp án lại quá rễ :
Nghiền đi nghiền lại mới thấy cái hay ở câu hỏi này
“Vận mệnh” , nó làm cho mỗi người dân thường đôi lúc phấn chấn mãi không thôi , đôi lúc lại run sợ. Là một sức mạnh sêu tự nhiên ,siêu nhân thâm trầm , nhiều người phải đi cúng bái , tin tưởng nó đang chi phối cả đời mình , có thể làm cho đời người thuận lợi , cũng có thể làm cho đời người gian nan vất vả muôn phần , có thể làm cho tài vận của người ta may mắn , cũng có thể làm cho người ta khốn đốn khánh kiệt . Hàng ngàn năm nay , người ta tin “mệnh” từ “vận mệnh” giả thích cái gì thành bại của mình , cũng dùng “vận mệnh” an ủi cái bị mất đi của mình , gian nan mà ngoan cường sống qua một đời mình .

Đương nhiên , cũng có một số người không tin “vận mệnh” , phủ định đời người chịu “thần thánh” huyền bí chi phối . Họ tin phục là tự mình phấn đấu , cái họ sùng bái là cố gắng cá nhân. Nhưng khi đột nhiên bị vấp váp lớn trong đời , và ngẫu nhiên gặp tai nạn không coâchcs nào giải thích được thì vẫn phải quay sang tin “vận mệnh” , nghe theo “mệnh” .

“Vận mệnh” , người ta vừa thích lại vừa sợ , vừa muốn lại tráng , nó như bóng với hình theo sát cả quá trình của cuộc đời . Tin hay không tin đều có ảnh hưởng rất lớn đối với cuộc sống của đời người . Đương nhiên nó cũng thu hút vô số người thích học nghĩ sâu tìm hiểu đến .

Vào khoảng thế kỷ thư II sau Công nguyên , đế quốc cổ La Mã đã xảy ra hàng loạt thiên tai , động đất ,nạn dịch và loạn lạc kéo dài , làm cho ngàn dặm hoang phế , dân không biết sống vào đâu , chính quyền nhà nước suy vong sắp đổ . Nhà triết học lớn hiện đạt Rút-xô ( Rouseau) gọi thời kỳ này là “thời kỳ mệt mỏi” của đế quốc cổ La Mã .

Hoàng đế La Mã lúc đó là Marus Aurelius , ban ngày xử lý mọi công việc chính sự phức tạp vừa mệt mỏi vừa nhàm chán , lúc rỗi ông suy nghĩ sâu vấn đề triết học , ông trở thành người duy nhất của thế giới phương Tây vừa là Hoàng đế lài vừa là nhà triết học .

Xã hội rối ren , thiên tai nặng nề , khiến cho Aurelius mệt lử , đương nhiên ôn không cho rằng vì tài năng quản lý đất nước của mình kém gây nên , cũng nhất quyết phủ định chế độ hoặc các đại thần phò tá có vấn đề , vậy thì tất cả mọi tai nạn này do đâu gây nên ? Aurelius cho rằng là “thiên mệnh”đó là thế lực thần bí trong sâu kín mà sức người không thể điều khiển được.

Theo ông , thiên nhiên và cả vũ trụ là một thể thống vô cùng rộng lớn liên hệ với nhau theo một trật tự tự nhiên , bất cứ một bộ phận nào đều liên kết với nhau theo một quy tắc noa đó rất có trật tự nghiêm chỉnh , biểu hiện tính hợp lý của toàn vũ trụ .

Tính trật tự và tính hợp lý này xét cho cùng đã sinh ra như thế nào ? Do cái gì quyết định ? Aurelius nó : Là “thiên mệnh” ( mệnh trời ) hoặc ý chí của thượng đế sắp đặt .

Dân chúng rõ ràng là một bộ phận của vũ trụ tự nhiên , cũng giống như bất kỳ sự vật nào khác , con người và các bộ phận tạo thành của vũ trụ liên hệ chặt chẽ lại với nhau , cũng theo trật tự có tính tất yếu định luật khách quan tức “ thiên mệnh quy định”

Đành là một đời người đều chịu “thiên mệnh” chi phối , được sắp đặt sẵn từ trước , vậy thì tất cả mọi việc xảy ra cũng là nhất định phải xảy ra , con người vì sao ngạc nhiên? Tất cả mọi việc không thể xảy ra thì nhất định không thể xảy ra , con người tại sao phải ân cần mong đợi cầu xin ? Cho nên, con người ta phải bằng lòng đối với mọi hiện trạng , mọi biến đổi, không nên oán trách - bởi vì chẳng có gì đáng trách móc cả .Người ta đói với những cái không đựơc thực hiện cũng không nên miễn cưỡng đi tìm kiếm - bởi vì chẳng có tác dụng gì .

Aurelius chân thành dạy thần dân của ông : “Phải nhớ rằng , di tôi là một bộ phận , đối với tất cả sự vật từ toàn thể phân phối cho tôi , tôi đều vừa lòng . Bởi vì nếu là vì lợi ích của toàn thể mà tồn tại thì đối với bộ phận sẽ không thể có hại” .

Theo học thuýêt của Hoàng đế Aurelius , vì sao người ta phải chán ghét nghèo khó và sợ tử vong ? Nó chẳng phải đều là “ thiên mệnh” , xui khiến đo sao ? Con người không thể chống cự lại “vận mệnh” , chỉ có thể tự giác phục tùng sự sắp đặt của “mệnh” . Khi con người hoàn toàn thi hành nghĩa vụ và trách nhiệm của họ theo “thiên mệnh” thì họ là thiện , sẽ có cuộc sống hạnh phúc . Nếu họ không tuân theo sự chi phối của “vận mệnh”, luôn tìm mọi cách để làm thay đổi trật tự có tính tự nhiên , họ sẽ là ác , ắt sẽ rơi vào cuộc sống khổ đau .

Vì trật tự tự nhiên của vũ trụ hài hoà , vì sự tương quan mật thiết của mỗi người , mỗi sự vật , mọ người phải thương yêu lẫn nhau ! Kết luận của Hoàng đế Aurelius chỉ ra từ quan niệm “vận mệnh” của ông là : Yêu thương nhân loại , nghe theo thượng đế . Cho nên người ta không nên đi theo đuổi công danh lợi lộc , làm tổn hại lợi ích của người khác , những cái này đều rất dễ mất đi , nhỏ nhặt chẳng đáng kể , mà những hành vi này là bỉ ổi và không có ích lợi . Trách nhiệm của đời người là phục tùng “thiên mệnh” hướng tới sự hài hoà , thiêng liêng và cao cả của “thiên mệnh” đối với sự giàu nghèo vinh nhục , sướng khổ , sinh tử của trần thế đều nên chọn thái độ dửng dưng coi thường .

“Chết” là việc lo sợ nhất của con người , nhưng Hoàng đế Aurelius khuyên răn mọi người hãy suy ngẫm kỹ một chút , “chết” chẳng phải cũng là mệnh điều khiển ư? Chết sớm và chết muộn, cái mất đi đều là “sinh mệnh” , người ta cần gì phải để ý đến việc thọ yểu ? Cho nên , con người phải dùng tâm tình vui vẻ chờ đời cái chết . Còn về các trạng thái cuộc đời như giàu nghèo , vinh nhục , sướng khổ phải chăng cũng đều như thế chăng ? Con người bằn lòng nghe theo “thiên mệnh” đó xử với nó , sẽ tránh được tất cả mọi ưu phiền và đau khổ của đời người .

Học thuyết của Aurelius nay mặc dù không thể làm thay đổi được thiên tai nhân hoạ ,nhưng lại có thể làm cho những người bị khổ nạn làm cho bức bõ không yên sẽ bình tĩnh trở lại , bắt đầu tin tưởng , bắt đầu thuận theo . Giá trị điều khiển của quan niện “vận mệnh” trong chính trị ở đây chỉ mới nhìn thấy ở một số tình huống nhưng chưa thực hiện được toàn diện .

Người ta vẫn nên kiềm chế quan niệm “vận mệnh” chi phối đời người , tích cực đầy hứa hẹn sáng tạo cuộc đời rực rỡ của mình . Dù là thất bại , trong hiện thực gặp đầu bươi máu chảy , thì cũng có thể an ủi mình : Tôi đã cố gắng phấn đấu , như thế đã đủ rồi !

Nhưng khi người ta đột nhiên gặp khổ nạn lớn , trong hiện thực lại không có cách gì chống lại và làm thay đổi , người ta có thể dựa vào quan niện “số mệnh phải như thế” an ủi mình , bằng không sẽ sinh ra đau khổ tinh thần như chán ngán , buồn phiền , bực bội cực độ , thậm chí vì thế mà tự đoạn tuyệt với đời . Đây chính là chỗ quan niện “vận mệnh” vẫn có giá trị điều khiển cuộc đời hiện thực của nó , Hoàng đế Aurelius cũng vì thế mà có thể mỉm cười để nhắm mắt nơi chín suối .
Hết bài viết này coi như Mình Cũng đã làm tròn trách nhiệm Từ mai sẽ không còn new topic nào của R.P.D. mong mọi người thông cảm !


WISH YOU SUCCESS